Türkiye’nin desteÄŸine vurgu yapıp davet etti: Her konuda yardımcı olmaya hazırız

KelioÄŸlu, Ukrayna’da yaÅŸayan Gagauz Türklerinin durumunu ve Türkiye ile iliÅŸkilerini AA muhabirine deÄŸerlendirdi.

Gagauz Türklerinin, 1800’lerde Bulgaristan’dan göç ederek bugünkü Ukrayna’ya geldiklerini ve kendi köylerini kurmaya baÅŸladıklarını belirten KelioÄŸlu, Ukrayna’da Odessa bölgesinde 16, Zaporeje’de 4 olmak üzere 20 köyleri olduÄŸunu söyledi.

KelioÄŸlu, Gagauz Türklerinin zor ve ilginç bir hikayesi olduÄŸunu ifade ederek, “Romanya ve Rusya imparatorluÄŸu altında yaÅŸadık ancak en zor dönem 1940’lardı. Bizi Kazakistan’a, Özbekistan’a ve Sibirya’ya sürdüler, en azından yüzde 30’umuzu, yaklaşık 20 bin kiÅŸi.” dedi.

Sovyetlerin erzak toplaması nedeniyle 1946-47’de kıtlık yaÅŸandığını aktaran KelioÄŸlu, “Benim köyümün yüzde 60’ı öldü. Ailemde 7 çocuk vardı, sadece dedem saÄŸ kaldı. Ukrayna’daki Gagauz Türklerinin önemli kısmı kıtlıkta öldü. Mesela bizim köyde kıtlık öncesi 5 bin 500 kiÅŸi vardı, o günden sonra en fazla 2 bin 500’ü gördü.” ifadesini kullandı.

– STALÄ°N’DEN SONRA DURUMUMUZ Ä°YÄ°LEÅžTÄ°

KelioÄŸlu, Sovyetler BirliÄŸi’nde Josef Stalin’in ölümünden sonra durumlarının biraz daha iyileÅŸtiÄŸini aktararak, “1958’de Nikita Kuruşçev Sovyetlerin başına geldikten sonra, ana dilimiz Gagavuz Türkçesinin köylerimizde öğretilmesine izin verildi, edebiyat ve akademik alanlarında geliÅŸmeler oldu.” dedi.

Mihail Gorbaçov döneminde Gagauz Türkleri arasında bir topluluk bilinci oluşmaya başladığını belirten Kelioğlu, şöyle devam etti:

“Sovyetler zamanında Gagauz Türkleri arasında bir sınır yok gibiydi ancak Sovyetlerin dağılmasıyla 1991’de biz Ukrayna tarafında kaldık. 1998’de Ukrayna’da Birlik ismiyle ilk dernek kuruldu ve farklı ÅŸehirlerde dernek yapılanmaları baÅŸladı. 2007’de ise pek çok derneÄŸi de kapsayan Ukrayna Gagauzlar BirliÄŸi kuruldu ve bu sayede kültürümüzü yaÅŸatmak için çalışıyoruz.”

KelioÄŸlu, Ukraynalı Gagauz Türklerinden çok sayıda baÅŸarılı kiÅŸinin çıktığını ve onları desteklediklerini vurgulayarak, “2 güreşçimiz Avrupa’da madalyalar kazandı. Natalya PapazoÄŸlu, Türkvizyon’u kazandı ve pek çokları daha yetiÅŸiyor.” diye konuÅŸtu.

– “TÃœRKÄ°YE BÄ°ZE ÇOK YARDIMCI OLUYOR”

Ukrayna’nın önde gelen üniversitelerinden Taras Åževçenko Ãœniversitesinde Türkoloji bölümü altında Gagauz Dili Edebiyatı bölümünün açıldığını aktaran KelioÄŸlu, “Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar BaÅŸkanlığı (YTB) ile çalışıyoruz, çocuklarımız Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) okuyor. Türk Ä°ÅŸbirliÄŸi ve Koordinasyon Ajansı BaÅŸkanlığı (TÄ°KA) bize yardımcı oluyor, son olarak kültür merkezimizi yenilediler ayrıca eÄŸitim için materyal yardımı da yapıyorlar. Türkiye bize çok yardımcı oluyor. Türkiye’ye ve deÄŸerli CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’a teÅŸekkür ediyoruz.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

KelioÄŸlu, Ukrayna’da serbestçe yaÅŸadıklarını ancak azınlık statüsü almak istediklerini dile getirerek, “Sürgün olduÄŸumuzun devlet seviyesinde tanınmasını istiyoruz. Ukrayna’da yaklaşık 45 bin Gagauz Türkü var fakat mecliste temsilcimiz yok, bunun nüfusa oranlı olması gerekli.” dedi.

– “TÃœRK ÃœRÃœNÃœ KALÄ°TELÄ° ÃœRÃœN DEMEK”

Ukrayna’da Gagauz Türklerinin yaÅŸadığı bölgenin Romanya’ya sınırında bulunduÄŸu için Avrupa BirliÄŸi’ne açılan kapı olduÄŸuna dikkati çeken KelioÄŸlu, “Bu nedenle bölgenin altyapısı geliÅŸtirilmeli. Ukrayna’da 132 millet var ve hepsi Odessa’da, çok zengin bir bölge. Türk iÅŸ adamlarını yatırıma davet ediyoruz. Bilsinler ki burada temsilcileri ve kan kardeÅŸleri var. Her konuda yardımcı olmaya hazırız. Ukrayna’da fırsatlar var. Özellikle Odessa Türkiye’ye çok yakın.” diye konuÅŸtu.

KelioÄŸlu, Sovyetler döneminde Türkiye’nin imajının kötü gösterildiÄŸini belirterek, ÅŸunları kaydetti:

“Ancak Ukrayna bağımsızlığını kazandıktan sonra bu deÄŸiÅŸti. Bizler Türkiye’ye gidip çalıştık ve gördük, sonra geldik buraya anlattık. Türk ürünleri ve Türk iÅŸ adamları geldi. Ukrayna’da Türk ürünü kaliteli ürün demek. Åžimdi büyük ÅŸirketler geliyor, yolları Türkler yapıyor, imaj çok iyi. Ukrayna-Türkiye arasındaki iyi iliÅŸkiler Gagauz Türkleri olarak bize de yansıdı. Büyükelçilimiz YaÄŸmur Ahmet Güldere bizleri her zaman programlara davet ediyor.”